|
|
| nadir (m) |
|
n. |
|
nadir |
|
| naina (f) |
|
n. |
|
dwarf |
female |
| naîv, -a |
|
a. |
|
naive |
|
| naïvitat (f) |
|
n. |
|
naivety |
|
| nan (m) |
|
n. |
Pl: naini, nans |
dwarf |
male |
| nap (m) |
|
n. |
|
turnip |
|
| Nápoli (f) |
|
pr.n. |
|
Naples |
|
| narciss (m) |
|
n. |
|
narcissus |
|
| |
|
|
|
daffodil |
|
| nariyca (f) |
|
n. |
Pl: nariyque |
nostril |
|
| narvar |
|
v.tr. |
|
wound |
|
| nas (m) |
|
n. |
|
nose |
|
| nasceir |
|
v.i. |
Pret 1S: nasçúi; PP: nat |
be born |
|
| nascentza (f) |
|
n. |
|
birth |
|
| nasla (f) |
|
n. |
|
string |
|
| Natal (m) |
|
n. |
|
Christmas |
|
| natar |
|
v.tr. |
|
swim |
|
| natiyv, -a |
|
a. |
|
native |
|
| natriûm (m) |
|
n. |
|
sodium |
|
| natura (f) |
|
n. |
|
nature |
|
| natural |
|
a. |
invar. |
natural |
|
| naturalment |
|
adv. |
|
naturally |
|
| |
|
|
|
of course |
|
| natxe (f pl) |
|
n. |
|
buttocks
[pl.] |
|
| natzoun (f) |
|
n. |
|
nation |
|
| Natzouni-Uniyte (f pl) |
|
n. |
|
United Nations |
|
| natzonal |
|
a. |
invar. |
national |
|
| nâu (f) |
|
n. |
Pl: navi |
ship |
|
| nâu a vapour |
|
n. |
|
steamship |
|
| nâu de pisca |
|
n. |
|
fishing boat |
|
| nâu de salvament |
|
n. |
|
rescue boat |
|
| nâu gemella |
|
n. |
|
sister ship |
|
| nâu miniatura |
|
n. |
|
model ship |
|
| náufrag (m) |
|
n. |
|
shipwrecked person |
|
| naufrage (m) |
|
n. |
|
shipwreck |
|
| nauja (f) |
|
n. |
|
bother |
|
| |
|
|
|
worry |
|
| nausêu (m) |
|
n. |
Pl: nausêi |
seasickness |
|
| navetta (f) espatzal |
|
n. |
|
space shuttle |
|
| navigabilitat (f) |
|
n. |
|
seaworthiness |
|
| navigar |
|
v.tr. |
1S: návigo; Subj Pr 1S: návigue |
navigate |
|
| |
|
|
|
sail |
|
| navigatzoun (f) |
|
n. |
|
navigation |
|
| navirar |
|
v.tr. |
1S: naviyro |
upset |
a person |
| |
|
|
|
flabbergast |
|
| |
|
|
|
run over |
|
| ne...[neg.] |
|
adv. |
|
not |
|
| ne…ni… |
|
conj. |
|
neither…nor… |
|
| ne...nûnca |
|
adv. |
|
never |
|
| ne te preoccûpa! / ne vos preoccûpat! |
|
phr. |
|
don't worry! |
|
| nêcessêr, -a |
|
a. |
|
necessary |
|
| necrotêr (m) |
|
n. |
|
morgue |
|
| necún, necuna |
|
a. |
|
no |
adj. |
| necuna causa |
|
neg.pn. |
|
nothing |
|
| necûy |
|
adv. |
|
nowhere |
|
| negligeir |
|
v.tr. |
1S: negligio, 3S: negligë; Pret 1S: negligiúi; PP: negligiut |
neglect |
|
| |
|
|
|
overlook |
forget |
| negligent |
|
a. |
|
negligent |
|
| |
|
|
|
careless |
|
| negotzêr (m) |
|
n. |
|
businessman |
|
| negoutzi (m pl) |
|
n. |
|
business |
|
| neim |
|
indef.pn. |
|
nobody |
|
| nêmiyc (m), -a (f) |
|
n. |
|
enemy |
|
| nenûfer (m) |
|
n. |
|
water-lily |
|
| neón (m) |
|
n. |
|
neon |
|
| nepout (m) |
|
n. |
|
nephew |
|
| Neptún (m) |
|
pr.n. |
|
Neptune |
|
| nerv (m) |
|
n. |
|
nerve |
|
| nervous, -a |
|
a. |
|
nervous |
|
| nêu (m) |
|
n. |
Pl: nevi |
birthmark |
|
| |
|
|
|
mole |
on the body |
| neula (f) |
|
n. |
|
fog |
|
| neutrón (m) |
|
n. |
Pl: neutroni |
neutron |
|
| neutza (f) |
|
n. |
|
niece |
|
| nhecar |
|
v.tr. |
Subj Pr 1S: nheque |
drown |
|
| nhecar-se |
|
v.refl. |
|
drown |
|
| nhivar |
|
v.i. |
|
snow |
|
| nhive (f) |
|
n. |
|
snow |
|
| niament (m) |
|
n. |
|
denial |
|
| niar |
|
v.tr. |
1S: nîo |
deny |
say opposite of |
| níckel (m) |
|
n. |
|
nickel |
|
| Nigeria (f) |
|
pr.n. |
|
Nigeria |
|
| nigêrián (m), -a (f) |
|
nat.n/a |
|
Nigerian |
|
| nitrogén (m) |
|
n. |
|
nitrogen |
|
| niyd (m) |
|
n. |
|
nest |
|
| Niyl (f) |
|
pr.n. |
|
Nile |
|
| niyr, -a |
|
a. |
|
black |
|
| nóbil (m) |
1 |
n. |
Pl: nobli |
noble |
|
| nóbil |
2 |
a. |
invar.; Pl: nobli |
noble |
|
| noblitza (f) |
|
n. |
|
nobility |
|
| noceir |
|
v.tr. |
1S: noço, 3S: noces; Pret 1S: noçúi; PP: noçut |
harm |
|
| nociyv, -a |
|
a. |
|
harmful |
|
| nodêil (m) |
|
n. |
Pl: nodelli, nodêls |
kernel |
|
| noi |
|
pers.pn. |
|
us |
dat., after prep. |
| noit (f) |
|
n. |
|
night |
|
| nominar |
|
v.tr. |
1S: nómino |
nominate |
|
| |
|
|
|
name |
|
| nomiyn (m) |
|
n. |
|
nickname |
|
| nomoleisca (f) |
|
n. |
Pl: nomoleisque |
forget-me-not |
|
| non |
|
adv. |
|
not |
|
| non adû |
|
adv. |
|
not even |
|
| non âmovlat, -a |
|
a. |
|
unfurnished |
|
| non ci ha de qué |
|
phr. |
|
welcome |
in response to thanks |
| |
|
|
|
don't mention it |
|
| non importa |
|
phr. |
|
never mind |
|
| non-iônizant |
|
a. |
invar. |
non-ionizing |
|
| non...jamais |
|
adv. |
|
never |
not ever |
| non...mais |
|
adv. |
|
no longer |
|
| non...oncoura |
|
adv. |
|
not yet |
|
| non...plus |
|
adv. |
|
no longer |
|
| non posso laixar de ... |
|
v.i. |
|
help (I cannot help ...-ing.) |
|
| non...que |
|
adv. |
|
only |
|
| non...ûnca |
|
adv. |
|
never |
|
| nón |
|
adv. |
|
no |
|
| nón touxi |
|
adv. |
|
either |
not also |
| nora (f) |
|
n. |
|
daughter-in-law |
|
| nord (m) |
|
n. |
|
north |
|
| nord-ést (m) |
|
n. |
|
north-east |
|
| nord-huest (m) |
|
n. |
|
north-west |
|
| norma (f) |
|
n. |
|
standard |
legal |
| normalizar |
|
v.tr. |
|
standardize |
|
| Norvegïa (f) |
|
pr.n. |
|
Norway |
|
| norvêgïán (m), -ana (f) |
|
nat.n/a |
|
Norwegian |
|
| nos |
|
pers.pn. |
|
us |
acc. |
| nôs |
|
pers.pn. |
|
we |
|
| nostalgía (f) |
|
n. |
|
nostalgia |
|
| nostalgía del payeiz |
|
n. |
|
homesickness |
|
| nostâlgic, -a |
|
a. |
|
nostalgic |
|
| |
|
|
|
wistful |
|
| nostro, -a |
|
poss. |
|
our(s) |
|
| nota (f) |
|
n. |
|
note |
musical |
| notábil |
|
a. |
Pl: notabli |
notable |
|
| |
|
|
|
remarkable |
|
| notêr (m), -a (f) |
|
n. |
|
notary |
|
| notificar |
|
v.tr. |
1S: notífico; Subj Pr 1S: notífique |
notify |
|
| |
|
|
|
report |
one's income etc. |
| notitze (f pl) |
|
n. |
|
news [pl.] |
printed |
| nôu (nov), nova |
1 |
a. |
Altern. M S: nov; M Pl: novi |
new |
|
| Nov-Ân (m) |
|
n. |
|
New Year's |
|
| nôu (nov) |
2 |
num.card. |
|
nine |
|
| nôu-centi |
|
num.card. |
|
nine hundred |
|
| noud (m) |
|
n. |
|
knot |
|
| |
|
|
|
bow |
knot |
| noum (m) |
|
n. |
|
name |
|
| |
|
|
|
noun |
gramm. |
| noum de familha |
|
n. |
|
surname |
|
| noum de senhoriyna |
|
n. |
|
maiden name |
|
| nôva (f) |
|
n. |
|
nova |
|
| novaina (f) |
|
n. |
|
bride |
|
| nova-luna (f) |
|
n. |
|
new moon |
|
| nován (m) |
|
n. |
Pl: novaini |
bridegroom |
|
| novanta |
|
num.card. |
|
ninety |
|
| novazêlandeis (m), -a (f) |
|
nat.n. |
|
New Zealander |
|
| Nova-Zêlandia (f) |
|
pr.n. |
|
New Zealand |
|
| novella (f) |
|
n. |
|
novel |
|
| novelletta (f) |
|
n. |
|
short story |
|
| novellista (m/f) |
|
n. |
|
novelist |
|
| novembre (m) |
|
n. |
|
November |
|
| nóvim, -a |
|
num.ord. |
|
ninth |
|
| novitat (f) |
|
n. |
|
novelty |
|
| nûç (f) |
|
n. |
Pl: nûci |
nut |
fruit |
| |
|
|
|
walnut |
|
| nûç de coco |
|
n. |
|
coconut |
|
| nuca (f) |
|
n. |
Pl: nuque |
nape |
of neck |
| nûcera (f) |
|
n. |
|
walnut tree |
|
| nûclêu (m) |
|
n. |
Pl: nûclêi |
nucleus |
|
| nud, -a |
|
a. |
|
naked |
|
| nuditat (f) |
|
n. |
|
nakedness |
|
| |
|
|
|
nudity |
|
| nuil |
|
neg.pn. |
|
nothing |
legal term |
| nulla |
|
neg.pn. |
|
nothing |
|
| nûmer (m) |
|
n. |
Pl: nûmri |
number |
quantity |
| nûmer de payna |
|
n. |
|
page number |
|
| nûmerous, -a |
|
a. |
|
numerous |
|
| nûsca (f) |
|
n. |
Pl: nûsque |
brooch |
|
| nûtze (f pl) |
|
n. |
|
wedding |
|
| nuve (f) |
|
n. |
|
cloud |
|
| nuvlous, -a |
|
a. |
|
cloudy |
|
| nylón (m) |
|
n. |
|
nylon |
|
|