|
label |
1 |
n. |
marcatx (m) |
|
|
|
|
êtiquetta (f) |
|
label |
2 |
v.tr. |
êtiquettar (f) |
|
|
|
|
marcar |
|
labour |
|
n. |
lavour (m) |
concept |
|
|
|
man (f) d'ovra |
workforce |
lace |
|
n. |
merliyna (f) |
|
lack |
1 |
n. |
mancata (f) |
want of |
lack |
2 |
v.tr. |
mancar-si |
|
ladder |
|
n. |
escala (f) |
|
lady |
|
n. |
domna (f) |
|
|
|
|
dama (f) |
|
|
|
|
senhoura (f) |
|
ladybird |
|
n. |
coccinella (f) |
|
lagoon |
|
n. |
laguna (f) |
|
lake |
|
n. |
lac (m) |
|
Lake of Taigo |
|
pr.n. |
Mar (f) de Taigo |
|
lamb |
|
n. |
agnêil (m) |
|
lame |
|
a. |
coixoun, -a |
|
lamp |
|
n. |
lampa (f) |
|
lampshade |
|
n. |
scirma-lampa (f) |
|
lance |
|
n. |
espeut (m) |
|
land |
1 |
n. |
tzerra (f) |
|
landlord |
|
n. |
proprietêr (m), -a (f) |
|
landscape |
|
n. |
païsatx (m) |
|
land |
2 |
v.tr. |
atzerrar |
with a plane |
|
|
v.i. |
disembarcar-se |
from a ship |
|
|
v.tr. |
alunar |
on the moon |
landing |
1 |
n. |
atzerrament (m) |
on the earth |
|
|
n. |
alunament (m) |
on the moon |
landing |
2 |
n. |
cûnhera (f) |
of stairs |
landing strip |
|
n. |
pista (f) d'atzerrament |
|
lane |
|
n. |
calliyna (f) |
|
|
|
|
ruata (f) |
|
language |
|
n. |
lingua (f) |
|
|
|
|
linguatx (m) |
discourse |
lantern |
|
n. |
lanterna (f) |
|
lap |
1 |
n. |
grêim (m) |
on body |
lap |
2 |
n. |
longura (f) |
in sport races |
lapwing |
|
n. |
vannêil (m) |
|
larch |
|
n. |
lárç (m) |
|
large |
|
a. |
grand |
|
lark |
|
n. |
alûa (f) |
|
larva |
|
n. |
larva (f) |
|
larynx |
|
n. |
larynge (f) |
|
last |
1 |
a. |
ûltim, -a |
|
last night |
|
adv. |
hieri seira |
|
last week |
|
adv. |
la sêmaina passata |
|
last |
2 |
v.tr. |
durar |
|
late |
1 |
a. |
tardiyv, -a |
tardy |
|
|
a. |
defûnt, -a |
dead |
late |
2 |
adv. |
tard |
|
lately |
|
adv. |
rêcentment |
|
|
|
|
ûltimament |
|
later |
|
adv. |
plus tard |
|
Latin |
|
a. |
latiyn, -a |
|
Latin America |
|
pr.n. |
América Latiyna |
|
latitude |
|
n. |
latitude (f) |
|
latter, the |
|
a. |
cel, -a |
|
Latvia |
|
pr.n. |
Latvia (f) |
|
Latvian |
|
nat.n/a |
latvián (m), -ana (f) |
|
laugh |
|
v.i. |
rideir |
|
laugh at |
|
v.tr. |
rideir-si (de) |
|
|
|
|
bûffar-si (de) |
|
laughter |
|
n. |
riys (m) |
|
launch |
|
v.tr. |
lançar |
a ship |
launching |
|
n. |
lançament (m) |
|
laundress |
|
n. |
lavendera (f) |
|
laundry |
|
n. |
lavandería (f) |
|
laurel |
|
n. |
laur (m) |
|
lava |
|
n. |
lâva (f) |
|
lavatory |
|
n. |
toaletta (f) |
|
law |
|
n. |
ley (f) |
legal text |
|
|
|
drêit (m) |
discipline |
lawn |
|
n. |
prayl (m) |
|
lawyer |
|
n. |
âvocat (m), -a (f) |
|
laxative |
|
n. |
purgant (m) |
|
lay |
1 |
a. |
laïc, -a |
|
lay |
2 |
v.tr. |
colcar |
|
layer |
|
n. |
estrat (m) |
|
laziness |
|
n. |
piyritza (f) |
|
lazy |
|
a. |
piyr, -a |
|
lead |
1 |
n. |
plûmb (m) |
metal |
lead |
2 |
v.tr. |
duceir |
|
|
|
v.tr. |
guidar |
|
leader |
|
n. |
cap (m) |
|
|
|
|
leader (m) |
|
leaf |
|
n. |
folha (f) |
|
leak |
1 |
n. |
fuyta (f) |
|
leak |
2 |
v.i. |
fuîr |
|
lean |
1 |
a. |
mêr, -a |
|
lean |
2 |
v.i. |
appodzar-se (sure) |
on |
|
|
v.i. |
penjar (contra) |
against |
leap |
|
v.i. |
dintzar |
|
leap year |
|
n. |
ân (m) bissextiyl |
|
learn |
|
v.tr. |
aprendeir |
|
leather |
|
n. |
côr (m) |
|
leave |
1 |
n. |
permixoun (f) |
military |
leave |
2 |
v.i. |
partiyr |
|
|
|
v.i. |
partiyr (dâ) |
a port |
|
|
v.tr. |
laixar |
behind |
Lebanese |
|
nat.n/a |
libaneis (m), -a (f) |
|
Lebanon |
|
pr.n. |
Libán (m) |
|
lecture |
|
n. |
conferentza (f) |
|
lecture hall |
|
n. |
aula (f) |
|
lecturer |
|
n. |
docent (m/f) |
at a university |
leech |
|
n. |
sansúa (f) |
|
leek |
|
n. |
porr (m) |
|
left |
|
a. |
xenistro, -a |
|
left-handed |
|
a. |
xenistrêr, -a |
|
leg |
|
n. |
camba (f) |
|
|
|
|
perna (f) |
|
legal |
|
a. |
lêgal |
|
legation |
|
n. |
lêgatzoun (f) |
|
legitimate |
|
a. |
lêgítim, -a |
|
leisure |
|
n. |
lixta (f) |
|
lemon |
|
n. |
limoun (f) |
|
lemon squeezer |
|
n. |
xerra-limouns (m) |
|
lemon tree |
|
n. |
limonera (f) |
|
lemonade |
|
n. |
limonata (f) |
|
lend |
|
v.tr. |
prestar |
|
length |
|
n. |
longura (f) |
|
lengthen |
|
v.tr. |
prolongar |
|
lens |
|
n. |
lent (f) |
of the eye |
Lent |
|
n. |
Quareisma (f) |
|
lentil |
|
n. |
lentilha (f) |
|
Leo |
|
pr.n. |
Lioun (m) |
astrology |
leopard |
|
n. |
leopard (m) |
|
leprosy |
|
n. |
lepra (f) |
|
less |
|
adv. |
min |
|
less and less |
|
adv. |
dâ min en min |
|
lesson |
|
n. |
lêitzoun (f) |
|
lest |
|
conj. |
per paûr que |
|
let |
1 |
v.tr. |
laixar |
allow |
let know |
|
v.tr. |
faer sapeir |
|
let |
2 |
v.tr. |
locar |
a house |
letter |
|
n. |
litra (f) |
written character |
|
|
|
carta (f) |
mail |
letter box |
|
n. |
caixa (f) postal |
|
lettuce |
|
n. |
laituca (f) |
|
level |
|
n. |
livêil (m) |
|
|
|
|
plan (m) |
|
level crossing |
|
n. |
pass (m) a livêil |
|
lever |
|
n. |
lhevêr (m) |
|
liar |
|
n. |
mendaç (m/f) |
|
liberal |
|
a. |
liberal |
|
liberty |
|
n. |
libertat (f) |
|
Libra |
|
pr.n. |
Balança (f) |
astrol. |
Libra |
|
pr.n. |
Libra (f) |
astrol., astronomy |
library |
|
n. |
bibliothêca (f) |
|
licence |
|
n. |
licentza (f) |
|
license |
|
v.tr. |
licentzar |
|
lick |
|
v.tr. |
liycar |
|
licorice |
|
n. |
reglitza (f) |
|
lid |
|
n. |
coperclo (m) |
|
lie |
1 |
n. |
mentiyna (f) |
untruth |
lie |
2 |
v.tr. |
mentiyr |
tell an untruth |
lie |
3 |
v.i. |
colcar-se |
horizontally |
|
|
v.i. |
jaceir |
in a grave, ruins |
lie down |
|
v.i. |
colcar-se |
|
lieutenant |
|
n. |
tenent (m) |
|
life |
|
n. |
viyta (f) |
|
lifeboat |
|
n. |
barca (f) de salvament |
|
lift |
1 |
n. |
ascensour (m) |
|
|
|
|
lift (m) |
|
lift |
2 |
v.tr. |
lhevar |
|
|
|
|
tolleir |
|
lifting equipment |
|
n. |
êquipament (m) de lhevar |
|
light |
1 |
n. |
luç (f) |
physical phenomenon |
|
|
|
phar (m) |
of car |
lighthouse |
|
n. |
phar (m) |
|
light |
2 |
a. |
clar, -a |
in colour |
light |
3 |
v.tr. |
accendeir |
a fire, a light |
|
|
|
illuminar |
illuminate |
light |
4 |
a. |
lêu |
in weight, colour |
|
|
a. |
levêr, -a |
in weight |
lighten |
|
v.tr. |
leyvar |
|
lighter |
|
n. |
accendour (m) |
|
lighting |
|
n. |
illuminatzoun (f) |
|
lightning |
|
n. |
fûlgro (m) |
|
lightning rod |
|
n. |
parafûlgro (m) |
|
like |
1 |
a. |
xûmil |
|
like |
2 |
adv. |
coum |
as |
like |
3 |
v.tr. |
amar |
|
|
|
|
gûstar [with dat.] |
|
|
|
|
placeir [with dat.] |
|
likewise |
|
adv. |
êqualment |
|
liking |
|
n. |
sympathía (f) |
|
lilac |
|
n. |
lilac (m) |
|
lily |
|
n. |
lilh (m) |
|
lily of the valley |
|
n. |
muguêt (m) |
|
limb |
|
n. |
membro (m) |
|
lime(stone) |
|
n. |
calç (f) |
material |
limestone cave |
|
n. |
crutta de calç |
|
lime tree |
|
n. |
tzilh (m) |
|
limit |
1 |
n. |
límit (m) |
|
limit |
2 |
v.tr. |
limitar |
|
limiting |
|
a. |
limitant |
|
limp |
|
v.i. |
coixar |
|
linden |
|
n. |
tzilh (m) |
|
line |
|
n. |
linha (f) |
|
|
|
|
lintza (f) |
fishing |
linen |
|
n. |
blancaría (f) |
|
linguist |
|
n. |
lingüista (m/f) |
|
linguistics |
|
n. |
lingüística (f) |
|
lining |
|
n. |
forr (m) |
|
lion |
|
n. |
lioun (m) |
|
lioness |
|
n. |
lionissa (f) |
|
lip |
|
n. |
lavra (f) |
|
lipstick |
|
n. |
bastoun (m) a lavra |
|
liqueur |
|
n. |
licour (m) |
|
liquid |
|
n. |
líquid (m) |
|
liquor |
|
n. |
licour (m) |
|
Lisbon |
|
pr.n. |
Lisbona (f) |
|
list |
|
n. |
lista (f) |
|
listen |
|
v.tr. |
escûltar |
to |
listener |
|
n. |
auditour (m) |
|
literature |
|
n. |
litteratura (f) |
|
Lithuania |
|
pr.n. |
Lituania (f) |
|
Lithuanian |
|
nat.n/a |
lituanián (m), -ana |
|
litre |
|
n. |
litro (m) |
|
litter |
1 |
n. |
bera (f) |
for wounded |
litter |
2 |
n. |
dzanci (m pl) |
on street |
litter |
3 |
v.tr. |
dzançar |
on the street |
litter |
4 |
n. |
filhata (f) |
of animals |
litter |
5 |
v.i. |
filhar |
of animals |
little |
1 |
a. |
piyc, -a |
|
little man |
|
n. |
homniyn (m) |
|
little |
2 |
adv. |
pauc (de) |
|
little by little |
|
adv. |
pauc a pauc |
|
little while ago |
|
adv. |
fa pauc |
|
a little |
|
adv. |
un pauc (de) |
|
little |
3 |
indef.pn. |
pauc, -a |
few |
live |
1 |
v.i. |
viveir |
be alive |
|
|
|
habitar |
in a house |
|
|
|
demorar |
at a place |
live |
2 |
a. |
vivent |
animal |
livestock |
|
n. |
bêissal (m) |
|
liver |
|
n. |
féicat (m) |
|
living |
|
a. |
vîu, viyva |
|
living room |
|
n. |
salón (m) |
|
living space |
|
n. |
espatz (m) vital |
|
lizard |
|
n. |
lacerta (f) |
|
llama |
|
n. |
lhama (f) |
|
loach |
|
n. |
albiyna (f) |
a fish |
load |
1 |
n. |
carga (f) |
|
load |
2 |
v.tr. |
cargar |
|
loaf |
1 |
n. |
pan (m) |
|
loaf |
2 |
v.i. |
vagabûndar |
|
loan |
|
n. |
emprounta (f) |
|
lobby |
|
n. |
salón (m) d'entrata |
in a hotel |
lobster |
|
n. |
langûsta (f) |
|
lock |
1 |
n. |
xerrura (f) |
for fastening |
|
|
|
exclusa (f) |
in a canal |
locksmith |
|
n. |
xerrêr (m) |
|
lock |
2 |
v.tr. |
xerrar |
|
lock |
3 |
n. |
flôc (m) |
of hair |
locket |
|
n. |
mêdalhón (m) |
small box |
locomotive |
|
n. |
locomotiyva (f) |
|
lodge |
|
v.tr. |
lojar |
|
lodging |
|
n. |
lojament (m) |
|
loins [pl.] |
|
n. |
lhûmb (m) |
|
Loire |
|
pr.n. |
Loira (f) |
|
London |
|
pr.n. |
London (m) |
|
long |
1 |
a. |
long, -a |
|
long time |
|
adv. |
lontzemp |
|
long while ago |
|
adv. |
fa lontzemp |
|
long (for) |
2 |
v.i. |
sospirar |
|
longitude |
|
n. |
longitude (f) |
|
look |
1 |
n. |
mirata (f) |
glance |
|
|
|
aspêit (m) |
appearance |
look-alike |
|
n. |
sosia (f) |
|
lookout |
|
n. |
vigía (m) |
at sea |
look |
2 |
v.i. |
mirar |
gaze |
|
|
|
paresceir |
appear |
look after |
|
v.tr. |
attendeir |
|
look at |
|
v.tr. |
guardar |
|
|
|
|
mirar |
|
look for |
|
v.tr. |
circar |
|
|
|
|
quereir |
|
look ill |
|
v.i. |
haveir mala fâça |
|
look like |
|
v.i. |
paresceir coum |
|
look out |
|
v.i. |
guaitar |
|
look well |
|
v.i. |
haveir bona fâça |
|
loose |
|
a. |
laix, -a |
|
|
|
|
solut, -a |
|
loosen |
|
v.tr. |
laixar |
|
loot |
1 |
n. |
escacca (f) |
|
loot |
2 |
v.tr. |
escaccar |
|
|
|
|
pilhar |
|
looter |
|
n. |
pilhatour (m) |
|
looting |
|
n. |
pilha (f) |
|
lord |
|
n. |
domn (m) |
|
lorry |
|
n. |
camión (m) |
|
lose |
|
v.tr. |
perdeir |
|
lose one's way |
|
v.tr. |
deviar-se |
|
loss |
|
n. |
perta (f) |
|
lost |
|
a. |
perdut, -a |
|
lot |
|
n. |
parcella (f) |
of land |
lot (of) |
|
a. |
jant, -a |
|
loud |
|
a. |
ruytous, -a |
noisy |
|
|
|
vidous, -a |
showy |
loudspeaker |
|
n. |
alt-parlant (m) |
|
loud(ly) |
|
adv. |
a vouç alta |
|
lounge |
|
n. |
salón (m) |
|
louse |
|
n. |
pedûlh (m) |
|
love |
1 |
n. |
amour (m) |
|
love |
2 |
v.tr. |
amar |
|
lovely |
|
a. |
gratzous, -a |
|
lover |
|
n. |
amant (m/f) |
|
low |
1 |
a. |
bass, -a |
|
low (ebb) tide |
|
n. |
bassa marea |
|
low |
2 |
adv. |
a vouç bassa |
of voice |
lower |
1 |
a. |
inferiour |
|
lower-case letter |
|
n. |
miníscol (m) |
|
lower |
2 |
v.tr. |
baixar |
|
|
|
v.i. |
baixar-se |
oneself |
loyal |
|
a. |
leal |
|
lozenge |
|
n. |
pastilla (f) |
|
lucern |
|
n. |
lucerna (f) |
|
lucid |
|
a. |
lúcid, -a |
|
luck |
|
n. |
sort (f) |
|
|
|
|
fortuna (f) |
|
lucky |
|
a. |
fortunat, -a |
|
luggage |
|
n. |
bagagi (m pl) |
|
lukewarm |
|
a. |
tzeud, -a |
water, liquid |
|
|
|
tépid, -a |
sentiment |
lump of sugar |
|
n. |
pêtza (f) de xûcro |
|
lunar |
|
a. |
lunar |
|
lunch |
1 |
n. |
prandz (m) |
|
lunch |
2 |
v.tr. |
prandzar |
|
lung |
|
n. |
polmoun (m) |
|
lung cancer |
|
n. |
câncer (m) polmonêr |
|
|
|
|
câncer (m) del polmoun |
|
Luxembourg |
|
pr.n. |
Luxembourg (m) |
|
Luxembourgian |
|
nat.n/a |
luxembourgeis (m), -a (f) |
|
luxury |
|
n. |
luix (m) |
|
lynx |
|
n. |
lûnça (f) |
|
|