|
I |
|
pers.pn. |
jo |
|
I am sorry! |
|
phr. |
perdouna-me! / perdonat-me! |
|
I beg your pardon! |
|
phr. |
perdouna-me! / perdonat-me! |
|
iatrogenic |
|
a. |
iatrogénic, -a |
|
ice |
|
n. |
glâça (f) |
|
iceberg |
|
n. |
massa (f) de glâça |
|
icebox |
|
n. |
glâcera (f) |
|
icecream |
|
n. |
gelata (f) |
|
iceskate |
|
n. |
pattiyn de glâça |
|
iced |
|
a. |
glâçat, -a |
drink |
Iceland |
|
pr.n. |
Islandia (f) |
|
Icelander |
|
nat.n. |
islandeis (m), -a (f) |
|
Icelandic |
|
nat.a. |
islandeis, -a |
|
idea |
|
n. |
idea (f) |
|
identical |
|
a. |
idêntic, -a |
|
identification |
|
n. |
identificatzoun (f) |
|
identity |
|
n. |
identitat (f) |
|
identity card |
|
n. |
carta (f) d'identitat |
|
idiom |
|
n. |
idiomatismo (m) |
peculiar expression |
|
|
|
idioma (m) |
language |
idiomatic |
|
a. |
idiomátic, -a |
|
idiot |
|
n. |
idiota (m), idiotissa (f) |
|
idiotic |
|
a. |
idiótic, -a |
|
idle |
1 |
a. |
dissoccûpat, -a |
expression |
idle |
2 |
v.i. |
liceir |
do nothing |
|
|
|
tornar-se a veuc |
engine |
if |
|
conj. |
xi |
|
ignition |
|
n. |
ignitzoun (f) |
|
ill |
|
a. |
maleut, -a |
|
|
|
|
enfirm, -a |
|
ill-advised |
|
a. |
mal-consilhat, -a |
|
illegitimate |
|
a. |
illêgítim, -a |
|
illness |
|
n. |
maleutza (f) |
|
imagine |
|
v.tr. |
imaginar |
|
|
|
|
figurar-si |
|
imitate |
|
v.tr. |
imitar |
|
immediate |
|
a. |
immêdiat, -a |
|
|
|
|
euríssim, -a |
|
immediately |
|
adv. |
immêdiatament |
|
|
|
|
en xecuta |
|
immigrant |
|
n. |
immigrant (m/f) |
|
immigrate |
|
v.i. |
immigrar |
|
immigration |
|
n. |
immigratzoun (f) |
|
impatience |
|
n. |
impatientza (f) |
|
impatient |
|
a. |
impatient |
|
implore |
|
v.tr. |
roar |
|
impolite |
|
a. |
impoliyt, -a |
|
import |
1 |
n. |
importatzoun (f) |
|
import |
2 |
v.tr. |
importar |
|
importance |
|
n. |
importantza (f) |
|
important |
|
a. |
important |
|
impossibility |
|
n. |
impossibilitat (f) |
|
impossible |
|
a. |
impossíbil |
|
impressive |
|
a. |
imprêixonant |
|
imprint |
|
n. |
impressa (f) |
|
imprison |
|
v.tr. |
emprijonar |
|
improve |
|
v.tr. |
melhorar |
|
improvement |
|
n. |
melhoratzoun (f) |
|
impulse |
|
n. |
impûls (m) |
|
in |
|
prep. |
en |
|
in front (of) |
|
adv. |
davant |
|
in future |
|
adv. |
en lo futur |
|
in general |
|
adv. |
gêneralment |
|
in order that |
|
conj. |
por que [+ subj.] |
|
|
|
|
assí que [+subj.] |
|
in order to |
|
conj. |
por |
|
in spite of |
|
prep. |
a despêit de |
|
in the evening |
|
adv. |
en seira |
|
in the morning |
|
adv. |
en mattiyna |
|
in time |
|
adv. |
a tzemp |
|
in vain |
|
adv. |
en ván |
|
inaugurate |
|
v.tr. |
inaugûrar |
a person |
inauguration |
|
n. |
cêrimonía (f) d'apertura |
of a building |
|
|
|
inaugûratzoun (f) |
of a president |
incense |
|
n. |
incêns (m) |
|
inch |
|
n. |
polçata (f) |
|
incite |
|
v.tr. |
incitar |
|
inclination |
|
n. |
inclinatzoun (f) |
|
inclined |
|
a. |
dispost, -a |
disposed to |
include |
|
v.tr. |
includeir |
|
income |
|
n. |
renduta (f) |
|
income tax |
|
n. |
impost (m) de renduta |
|
inconvenience |
1 |
n. |
incommoditat (f) |
|
inconvenience |
2 |
v.tr. |
incommodar |
|
inconvenient |
|
a. |
incômmod, -a |
|
increase |
|
v.tr. |
augmentar |
|
|
|
v.i. |
augmentar-se |
|
incredible |
|
a. |
incredíbil |
|
indeed |
|
adv. |
veirament |
|
|
|
|
en veira |
|
index |
1 |
n. |
index (m) |
|
index |
2 |
v.tr. |
indexar |
|
India |
|
pr.n. |
India (f) |
|
Indian |
|
nat.n/a |
indián (m), -ana (f) |
|
Indian Ocean |
|
pr.n. |
Ôceán Indián |
|
indicate |
|
v.tr. |
indicar |
|
indication |
|
n. |
indicatzoun (f) |
|
indicator |
|
n. |
indicatour (m) |
|
indigestion |
|
n. |
indigêissoun (f) |
|
Indonesia |
|
pr.n. |
Indonesia (f) |
|
Indonesian |
|
nat.n/a |
indonêsián (m), -ana (f) |
|
indoors |
|
adv. |
adzentro |
|
indulge |
|
v.tr. |
indûlgeir |
|
indulgence |
|
n. |
indûlgentza (f) |
|
indulgent |
|
a. |
indûlgent |
|
infant |
|
n. |
infant (m/f) |
|
infant |
|
n. |
baby (m/f) |
|
infantile |
|
a. |
infantiyl |
|
infantile paralysis |
|
n. |
poliomyeliyt (f) |
|
|
|
|
parályse (f) infantiyl |
|
infect |
|
v.tr. |
infêitar |
|
infection |
|
n. |
infectzoun (f) |
|
infectious |
|
a. |
infectzous, -a |
|
infectious disease |
|
n. |
maleutza (f) infectzousa |
|
infer |
|
v.tr. |
infereir |
|
inferior |
|
a. |
inferiour |
|
inflame |
|
v.tr. |
inflammar |
|
inflate |
|
v.tr. |
enflar |
an object |
|
|
|
inflatar |
currency |
|
|
v.i. |
enflar-se |
|
inflation |
|
n. |
inflatzoun (f) |
of currency |
influence |
1 |
n. |
influentza (f) |
|
influence |
2 |
v.tr. |
influentzar |
|
influential |
|
a. |
influentzal |
|
influenza |
|
n. |
grippa (f) |
|
inform |
|
v.tr. |
informar |
|
informant |
|
n. |
informatour (m) |
|
information |
|
n. |
informatzoun (f) |
|
information office |
|
n. |
officiyna (f) d'informatzouns |
|
infrared |
|
a. |
infrarûix,
-a |
|
ingenuous |
|
a. |
ingenû, ingenua |
|
inhabit |
|
v.tr. |
habitar |
|
inhabitant |
|
n. |
habitant (m) |
|
inherent |
|
a. |
inhêrent |
|
inherit |
|
v.tr. |
hêretar |
|
inject |
|
v.tr. |
injêitar |
|
injection |
|
n. |
injêitzoun (f) |
|
injure |
|
v.tr. |
fêriyr |
|
injury |
|
n. |
lêsioun (f) |
|
injustice |
|
n. |
injustitza (f) |
|
ink |
|
n. |
tzinta (f) |
|
|
|
|
encauss (m) |
|
inn |
|
n. |
alberg (m) |
|
|
|
|
hostaría (f) |
|
innocence |
|
n. |
innocentza (f) |
|
innocent |
|
a. |
innocent |
|
innovate |
|
v.i. |
innovar |
|
inoculate |
|
v.tr. |
inocûlar |
|
inoculation |
|
n. |
inocûlatzoun |
|
inquire |
|
v.i. |
informar-se |
about |
inquisitive |
|
a. |
curious, -a |
|
insane |
|
a. |
insán, insaina |
|
insanity |
|
n. |
insanía (f) |
|
insect |
|
n. |
insêit (m) |
|
inset |
|
n. |
enquairo (m) |
|
inside |
1 |
n. |
interiour (m) |
|
inside |
2 |
adv. |
dzintro |
|
inside of |
|
prep. |
dzintro de |
|
inside out |
|
adv. |
a lâ reversa |
|
insist |
|
v.i. |
insisteir |
on |
install |
|
v.tr. |
installar |
|
installation |
|
n. |
installatzoun (f) |
|
instance |
|
n. |
instantza (f) |
|
instead of |
|
prep. |
en viç de |
|
institute |
1 |
n. |
institut (m) |
|
institute |
2 |
v.tr. |
instituîr |
|
instruct |
|
v.tr. |
instruîr |
|
instruction |
|
n. |
instruitzoun (f) |
|
instructive |
|
a. |
instructiyv, -a |
|
instrument |
|
n. |
instrument (m) |
|
insult |
1 |
n. |
insûlt (m) |
|
|
|
|
injuria (f) |
|
insult |
2 |
v.tr. |
insûltar |
|
|
|
|
injuriar |
|
insurance |
|
n. |
assecurantza (f) |
|
insurance policy |
|
n. |
politza (f) d'assecurantza |
|
insure |
|
v.tr. |
assecurar |
|
intact |
|
a. |
intait, -a |
|
intend |
|
v.i. |
pensar |
to |
|
|
|
haveir intentzoun (de) |
to |
intent |
|
n. |
proposta (f) |
|
intention |
|
n. |
intentzoun (f) |
|
intentionally |
|
adv. |
de proposta |
|
intercom |
|
n. |
interphôn (m) |
|
interest |
1 |
n. |
interês (m) |
|
interest |
2 |
v.tr. |
interessar |
|
interesting |
|
a. |
interessant |
|
interfere (with) |
|
v.i. |
misçlar-se (a) |
|
|
|
|
interfereir (con) |
|
interference |
|
n. |
interferentza (f) |
|
interior |
|
n. |
interiour (m) |
|
intermission |
|
n. |
intervâl (m) |
theatre |
internal |
|
a. |
intern, -a |
|
interpret |
|
v.tr. |
interpretar |
|
interpretation |
|
n. |
interpretatzoun (f) |
|
interpreter |
|
n. |
interpret (m/f) |
|
interrogate |
|
v.tr. |
interrogar |
|
interrupt |
|
v.tr. |
interrûmpeir |
|
interruption |
|
n. |
interrûptzoun (f) |
|
intervene |
|
v.i. |
intervêniyr |
|
intervention |
|
n. |
interventzoun (f) |
|
interview |
1 |
n. |
intervista (f) |
|
interview |
2 |
v.tr. |
intervistar |
|
intestines [pl.] |
|
n. |
intestiyni (m pl) |
|
intrigue |
|
v.tr. |
intrigar |
|
introduce |
|
v.tr. |
introduceir |
sg. |
|
|
|
prêsentar |
a person |
intrude |
|
v.i. |
intrudeir |
|
intruder |
|
n. |
intrús (m), intrusa (f) |
|
invent |
|
v.tr. |
inventar |
|
invention |
|
n. |
inventzoun (f) |
|
inventive |
|
a. |
inventiyv, -a |
|
inventor |
|
n. |
inventour (m) |
|
invest |
|
v.tr. |
investiyr |
|
investigate |
|
v.tr. |
investigar |
|
investigation |
|
n. |
investigatzoun (f) |
police |
|
|
|
indayne (f) |
scientific or public opinion |
investment |
|
n. |
investiment (m) |
|
invisible |
|
a. |
invisíbil |
|
invitation |
|
n. |
invitatzoun (f) |
|
invite |
|
v.tr. |
invitar |
|
invoice |
1 |
n. |
factura (f) |
|
invoice |
2 |
v.tr. |
facturar |
|
invoke |
|
v.tr. |
vocar |
|
|
|
|
invocar |
|
iodine |
|
n. |
iôd (m) |
|
ion |
|
n. |
iôn (m) |
|
ionization |
|
n. |
iônizatzoun (f) |
|
ionizing |
|
a. |
iônizant |
|
ionosphere |
|
n. |
iônosphêra (f) |
|
Iran |
|
pr.n. |
Irán (m) |
|
Iranian |
|
nat.n/a |
iraneis (m), -a (f) |
|
Ireland |
|
pr.n. |
Irlandia (f) |
|
iris |
|
n. |
iris (f) |
|
Irish |
|
nat.a. |
irlandeis, -a |
|
Irishman |
|
nat.n. |
irlandeis (m) |
|
iron |
1 |
n. |
ferr (m) |
metal |
|
|
|
ferr (m) a repassar |
for ironing |
Iron Curtain |
|
n. |
Cortiyna (f) de Ferr |
|
iron |
2 |
v.tr. |
repassar |
|
irrational |
|
a. |
irratzonal |
|
irregular |
|
a. |
irrêgolar |
|
irregularity |
|
n. |
irrêgolaritat (f) |
|
irrevocable |
|
a. |
irrevocábil |
|
irritant |
|
n. |
irritant (m) |
|
irritate |
|
v.tr. |
irritar |
|
irritating |
|
a. |
irritant |
|
irritation |
|
n. |
irritatzoun (f) |
|
is (there is/are...) |
|
v.tr. |
ha (vi ha...) |
|
island |
|
n. |
isla (f) |
|
isle |
|
n. |
isletta (f) |
|
isolate |
|
v.tr. |
isolar |
|
isolated |
|
a. |
isolat, -a |
|
isolation |
|
n. |
isolatzoun (f) |
|
Israel |
|
pr.n. |
Israel (m) |
|
Israeli |
|
nat.n/a |
israeli (m/f) |
|
isthmus |
|
n. |
isthmo (m) |
|
it |
|
pn. |
it |
impers. |
it is five o'clock |
|
adv. |
son le cinq (houre) |
|
it is one o'clock |
|
adv. |
és la una (houra) |
|
Italian |
|
nat.n/a |
italián (m), -ana (f) |
|
Italy |
|
pr.n. |
Italia (f) |
|
itch |
|
v.i. |
prudiyr |
|
itching |
|
n. |
pruriyt (m) |
|
itinerary |
|
n. |
itinerêr (m) |
|
ivory |
|
n. |
ivôr (m) |
|
Ivory Coast |
|
pr.n. |
Costa (f) d'Ivôr |
|
ivy |
|
n. |
hêira (f) |
|
|